Skip to content
kedilerde fus

Kedi Fus

KEDİLERİN ALT ÜRİNER SİSTEM HASTALIĞI ( FUS=Feline Ürolojik Sendrom ), İdrar Yolu Tıkanması; Kedilerin alt üriner sistem enfeksiyonları ( Kedilerde Fus ) başlıca sık sık az idrar yapma, idrarda eritrositlerin bulunması, ağrılı ve zor idrar yapma, kısmi veya total tıkanıklık gibi bir veya birkaç klinik semptom ile karakterize kompleks bir hastalıktır.
Kedilerin alt üriner sistem hastalıkları temel olarak tripel fosfat (magnezyum amonyum fosfat) ürolitlerinin varlığı ve yokluğuna bağlı olarak iki şekilde kategorize edilir.

Fus:

Hastalık daha çok 2-6 yaş grubu kısırlaştırılmış erkek ev kedilerinde ve özellikle de kış ve bahar aylarında görülür. Bunun nedeni kısırlaştırma ile beraber azalan metabolizma hızına yönelik diyetle beslenmeyen kedilerde, hareketlerin azalmasıyla birlikte kilo alma eğilimine geçmeleridir. Bu yüzden kısırlaşan kedilerin azalan metabolizma ve hareketlerine uygun olarak “kısırlaştırılmış erkek kedi maması” ile beslenmesi; idrar yollarındaki kristallerin ve tıkanmaların önüne geçmesi açısından çok önemlidir.

Hastalığın oluşumu Kedilerde Fus genellikle;

Üroepitelyumu irrite eden tripel fosfat kristalleri, tekrarlanan sondalama, obezite, kastrasyon, su alımının az olması, su kaybının fazla olması ( ateş, ishal, kusma ), mineral madde oranı yüksek kuru mamalarla beslenme rol oynar. Enfeksiyonun ilerleme aşamasında beslenme çok önemli bir yer tutar. Magnezyumdan zengin olan kuru mamalarla beslenen kedilerde alt üriner sistem enfeksiyonlarının oluşma riski çok yüksektir. Yüksek oranda lif içeren ve sindirilme oranı diğer kuru mamalara göre daha az olan kuru mamalar, fazla miktarda dışkıya ve dolayısıyla feçes ile fazla miktarda su kaybına neden olurlar Hastalığın gelişiminde tripel fosfat kristallerinin varlığından daha önemlisi, idrar magnezyum konsantrasyonu ile idrar pH’sıdır.
Küçük memeliler ve kuşlarla beslenen kedilerde ise alt üriner sistem enfeksiyonlarının görülme oranı oldukça azdır. İdrar yollarının tıkanmasına erkek kedilerde daha yaygın bir şekilde rastlanır. Bu tür hastalarda üretral taş ve plak oluşumları üretranın herhangi bir bölümünde lokal bir lezyon oluşturarak, üretral ödem gelişimine yol açarlar ve üretranın tıkanmasına yol açarlar.
Tripel fosfat kristalleri sebebi ile oluşan kedi alt üriner sistem enfeksiyonları hastanın normal defans mekanizmasını bozarak, hastanın idrar kesesi ve üretrasını bakteriyel kontaminasyona açık hale getirir.

Kedilerde Fus Semptomlar :

Hastalığın semptomları idrar yollarının yangılanması ve kısmi idrar yolu tıkanmasının varlığına göre değişir.
İdrar yolu tıkanıklığı bulunan kediler ( Kedilerde Fus ) ise 6-24 saat içinde gelişen; sık idrar yapma, bağırma, yatak altlarına saklanma, genital bölgeyi yalama ve sinirlilik hali görülür. Eğer idrar yolu tıkanması 36-48 saat içinde açılmazsa hayvanda iştahsızlık, kusma, dehidrasyon, depresyon, zayıflık, şok, vücut ısısının düşmesi, daha hızlı soluk alıp verme sonucu asit-baz dengesinin bozulması, kalp hızının yavaşlaması gibi semptomlar görülür ve hasta aniden ölebilir.
İdrar yolu tıkanıklığı bulunmayan kediler; sık sık az idrar yapma, ağrılı idrar yapma, kanlı idrar ve uygun olmayan yerlere idrar yapma ile hastalıklarını belli ederler.
İdrar yolu tıkanıklığı bulunmayan kedilerin fiziki muayenesinde hayvanın gayet sağlıklı görünmesi dikkat çeker. Bu tür hastalarda idrar kesesi küçük ve duvarı kalınlaşmıştır. Karın boşluğunun el ile muayenesi ağrılı olabilir. İdrar yolu tıkanıklığı olan kediler ise el ile muayene için her zaman çekinik kalırlar. İdrar keseleri büyümüş, duvarı kalınlaşmış ve çok gergin yapıdadır; bu hayvanlarda idrar kesesinin el ile muayenesi sırasında herhangi bir yırtılma olayına karşı çok dikkatli olmak gereklidir.
Üretra tıkanıklığı olan kedilerde penis; kanlanmış ve kılıfından dışarı çıkmış vaziyette olabilir. Genellikle üretral ağızda bir plak oluşumu görülebilir. Bu nedenle bazı kediler penisini yalayarak deriyi sıyıracak ve kanatacak kadar bölgeyi irrite ederler.
Tanı: Kedilerde Fus sebebinin anlaşılmasında klinik semptomlar yanında idrar pH’sının kontrolü, idrar sediment muayanesi yapılmalı, gerek görüldüğü takdirde radyografi ve idrar kültürüne başvurulmalıdır.

Kedilerde Fus Tedavi:

İdrar pH’sını düzeltmek için pH < 6.4 oluncaya kadar hasta magnezyumdan fakir bir diyet ile beslenmelidir.
İdrar yolu tıkanıklığı ( Kedilerde Fus ) bulunan kedilerde ise serum potasyum artış derecesinin belirlenmesi için elektrokardiyografik bir değerlendirme yapılır. Bu arada sondalanan üretrada idrar çıkışını sağlamak için damar yolu ile izotonik serum transfüzyonu yapılır.
Sondalanan kedilerde idrar çıkışını sağlamak için nazik bir şekilde penis ve idrar kesesine masaj yapılır. Buna rağmen penis idrar çıkışına izin vermez ise steril izotonik serum ile üretral plak veya kum oluşumu çözülmeye çalışılır.
Bu esnada böbrek yetmezliğinin derecesini belirlemek için üre, kreatinin ve potasyum düzeyleri ölçülmelidir. Özellikle böbrek yetmezliği olan kedilerde damar yoluyla sıvı verilmesi çok önemlidir ve 24 saat boyunca hastaya sıvı uygulanmalıdır.
Semptomatik olarak; ” Kedilerde Fus ” idrar yolu enfeksiyonlarına karşı geniş spektrumlu antibiyotikler, idrar salınımı için; kas gevşeticiler ve C vitaminlerinin 7-10 gün arayla uygulanmasında fayda vardır.
Bu tedavi ve müdehalelere rağmen herhangi bir sonuç elde edilemezse son çare olarak üretrostomi (dişileştirme) yapılır. Yani penis uzaklaştırılarak, suni bir delik oluşturulur.

 

Faydalı Bilgiler

Back To Top